Cilt: 10 Sayı: 2, 30.11.2022

Yıl: 2022

Makaleler

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından yayımlanan Dergiabant, Türkiye'de ilahiyat alanına katkıda bulunmayı amaçlayan hakemli akademik bir dergidir. Dergide, ilahiyat sahasıyla ilgili olmak kaydıyla dinî ilimler, felsefe, mantık, din bilimleri, tarih, dil, edebiyat ve güzel sanatlar konularında kaleme alınmış özgün araştırma makaleleri, çeviri ve kitap incelemeleri yayımlanır.

Dergiabant, yılda iki kez Mayıs ve Kasım aylarında yayımlanan hakemli akademik bir dergidir. Dergide, ilahiyat sahasıyla ilgili olmak kaydıyla dinî ilimler, felsefe, mantık, din bilimleri, tarih, dil, edebiyat ve güzel sanatlar konularında kaleme alınmış özgün araştırma makaleleri, çeviri ve kitap incelemeleri yayımlanır. Ülkemizde ve dünyada ilahiyat alanına doğrudan bir katkı sunmayan yazılar dergi kapsamı dışında değerlendirilir.

Dergiye yayımlanmak üzere gönderilen yazılar amaç, kapsam, içerik, yöntem, akademik üslup, dil ve yazım kurallarına uygunluk açılarından sorumlu editör ve editör yardımcılarınca incelenir. Uygun bulunan yazılar bilimsel yetkinlikleri açısından değerlendirilmek üzere alanında uzman iki hakeme gönderilir. Hakem raporlarının olumlu olması durumunda çalışma, yayın kurulu kararıyla yayımlanır; hakemlerden birinin olumsuz rapor vermesi durumunda yazı üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemin kararı doğrultusunda yazının yayımlanıp yayımlanmamasına karar verilir. Yayımlanma kararı alınan çalışma yayım sırasına alınır. Hakem raporları gizlidir. Yazar(lar)a çalışmalarıyla ilgili üç ay içerisinde cevap verilir.

Yazarlar, editöryal uyarı ve hakem raporlarını dikkate almak zorundadırlar. Yayımlanan yazıların bilimsel ve yasal açıdan sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayın kurulu gönderilen yazıyı yayımlayıp yayımlamamakta serbesttir. Gönderilen yazılar yayımlansın veya yayımlanmasın iade edilmez. Yayımlanmış yazıların her türlü hakkı dergiabant'a aittir. Yayımlanmış yazılar için telif ücreti ödenmez. Dergide yayımlanmış yazılardan kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. Derginin yayın dili Türkçedir; ancak diğer dillerde kaleme alınmış yazılar ilgili dilde ve Türkçe olarak yazılmış özetleriyle birlikte kabul edilir. 

Dergiye gönderilecek makalelerin daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış veya yayımına karar verilmemiş olması ve toplam on bin kelimeyi geçmemesi gerekir. Makale formatı taşımayan kitap, tez, konferans, panel ve sempozyum değerlendirmeleri ise bin beş yüz kelimeyi geçmemelidir.

Dergiye gönderilen yazılar İSNAD Atıf Sistemi'ne (İSNAD II Dipnotlu Versiyon) göre hazırlanmalıdır.

Sayfa Düzeni: Dergiye gönderilen yazılar A4 boyutlarında beyaz kâğıda üstten 4 cm, alt ve sağ ve soldan 3 cm kenar boşluğu bırakılarak 1,15 satır aralıklı, iki yana yaslı, ilk satır 1,25 cm girintili, paragraftan önce ve sonra 6 nk boşluk bırakılarak, 11 punto Cambria yazı karakteri kullanılarak yazılmalıdır.

Yazılarda aşağıdaki öğeler mutlaka bulunmalıdır

1. Öz ve Abstract: 10 punto, Cambria yazı karakteri, 1.0 (tek) satır aralıklı, 1,25 cm girintili (ilk satır girintisiz), iki yana yaslı, paragraftan sonra aralık bırakılmaksızın (0 nk) yazılır. Makalenin 150-250 kelimelik Türkçe ve İngilizce özetine (Öz – Abstract) konuyu tanımlayan 5 Anahtar kelime ve Keywords (arada boşluk bırakmaksızın) mutlaka eklenmelidir.

2. Dipnotlar: 9 punto, Cambria yazı karakteri, 1.0 (tek) satır aralıklı, 1 cm asılı (ilk satır diğerleriyle hizalı “tab tuşuyla”), iki yana yaslı, paragraftan önce ve sonra aralıksız (0 nk) olarak yazılır.

3. Kaynakça: 10 punto, Cambria yazı karakteri, 1.15 satır aralıklı, 1,25 cm asılı, iki yana yaslı, paragraftan sonra aralık bırakılmaksızın (0 nk) yazılır.

4. Başlıklar: Tüm başlıklar kalın yazı tipiyle, metin gövdesi ile başlıklar arasında satır boşluğu bırakılmaksızın yazılmalıdır.

Makale Adı (Türkçe ve İngilizce) 11 punto, önce ve sonra 12 nk boşluk, 1.5 satır aralıklı olarak yazılır. Makale başlığı Küçük Harflerle, metne ortalı olarak yazılmalı boşluklarla beraber toplam 100 karakteri aşmamasına özen gösterilmelidir (Varsa makale alt başlığı, ana başlıktan “:” ile ayrılmalıdır.)

Öz ve Anahtar Kelimeler (Abstract ve Keywords) 10 punto, 1.0 (tek) satır aralıklı, soldan 1,25 cm girintili, paragraftan önce ve sonra aralıksız (0 nk) olarak yazılır.

Giriş ve Alt başlıklar küçük harflerle, düz biçimde 11 punto, paragraftan önce 12 nk, paragraftan sonra 6 nk boşluk, soldan 1,25 cm girintili olarak yazılır.   

Alıntılar tırnak içinde ve düz biçimde (italik kullanmaksızın) gösterilir. Üç satırdan uzun alıntılar ayrı paragraf halinde tırnak içerisinde, soldan 1,25, sağdan 1 cm girintili, ilk satır girintisiz, 10 punto olarak yazılır.

Metin ve dipnotlarda Arapça yazılan kelime ve kavramlar Times New Roman yazı karakteriyle yazılır.


İngilizce yayımlanacak makaleler ile Türkçe makalelerdeki abstract ve keywords kısımlarında yer alan isim ve terimlerin yazımında Encyclopaedia of Islam Three esas alınır.

https://referenceworks.brillonline.com/browse/encyclopaedia-of-islam-3

https://referenceworks.brillonline.com/pages/help/transliteration-islam


- Arapça yayımlanacak makaleler Traditional Arabic yazı karakteriyle, tek satır aralıklı, metin ve başlıklar 14 punto, kaynakça 13 punto, dipnotlar 12 punto olarak yazılır.  


Kitap Tanıtımları Aşağıdaki İlke ve Esaslara Göre Hazırlanmalmış Olmalıdır


1.  Her tanıtım kitabı kısaca özetlemeli, kitabın önemini belirtmeli ve kitabın içeriğiyle ilgili yapıcı değerlendirmelerde bulunmalı.

2. Kitabın okuyucu kitlesi ile ilgili yorum faydalı olabilir: Kitap genel okuyucuya mı hitab ediyor yoksa sadece uzmanları mı ilgilendiriyor? Kitap aynı konuyla ilgili diğer eserlerle karşılaştırıldığında daha iyi mi yoksa daha kötü mü olduğu söylenebilir? Kitap ders kitabı veya yardımcı ders kitabı olarak kullanılabilir mi?

3. Yazı üslubunuzun kolay anlaşılır olması tercih edilir. Tanıtımınızda lüzumsuz jargonlardan kaçınınız! 

4. Tanıtımda kitabın beğendiğiniz ve beğenmediğiniz yönleriyle ilgili görüşünüzü belirtiniz. Sizin ilginiz ve uzmanlığınızın tanıtımda yansıması önemlidir. Bununla beraber eleştiriler kişileştirilmeden yapıcı olmalıdır.

5. Tanıtımlar 1200 ile 1500 kelime uzunluğunda olmalı. Tanıtımın bu sınırlar içinde ne kadar uzun olacağına karar verebilirsiniz.

6. Tanıtımın başında kitabı aşağıdaki örnekte olduğu gibi belirtiniz:

Randall Collins. Felsefelerin Sosyolojisi: Entelektüel Değişimin Global Teorisi. Çev. Tufan Göbekçin. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları, 2016. 1247 sayfa.


Dergiye gönderilen yazılar değerlendirme sürecine alınmadan önce intihal programında taranır. Yapılan taramada herhangi bir intihal tespit edilen veya benzerlik oranı %25'i aşan yazılar yazara iade edilir.

Makale kabul tarihleri: Bahar dönemi 1 Ocak - 28 Şubat, Güz dönemi  1 Temmuz - 31 Ağustos olarak belirlenmiştir. Belirtilen tarihlerden sonra gönderilen yazılar bir sonraki sayıda işleme alınır. 

Makale dosyası yükleme aşamasında DERGİABANT Telif Hakkı Devir Formu bilgisayar ortamında doldurulup imzalandıktan sonra sisteme yüklenmelidir.

Dergiabant Yayın ve Etik İlkeleri

Dergiabant'ta uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Dergiabant, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşımasını beklemektedir.

Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır (Bk. COPE Yönerge Türkçe).

1. Yazarların Etik Sorumlulukları

  • Bireylerden ölçek, anket, mülakat ve diğer veri toplama araçları kullanılarak veri toplanması gereken çalışmalar/makaleler için yazarın bağlı olduğu üniversitenin Etik Kurul'undan onay almış olması zorunludur.
  • Kurul onayı makalenin ilk sayfasında kurul adı, tarih ve sayı no ile belirtilmelidir.
  • Makalenin yöntem kısmında veri toplama başlangıç ve bitiş tarihleri yazılmalıdır.
  • İlgili "Etik Kurulu Onay Belgesi" Dergiabant web sitesine ek dosya olarak yüklenmelidir.
  • Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
  • Gönderilen makalenin akademik alanlara katkı sunacak nitelikte olması yazarın sorumluluğundadır.
  • Çalışmaların özgün olması ve araştırmaya dayalı olması gerekmektedir.
  • Çalışmada İntihal ve sahte veriye yer verilmemelidir.
  • Makale kısmen veya tamamen başka bir yerde yayımlanmış olmamalıdır. Ayrıca daha önce başka bir dergiye yayımlanmak veya değerlendirilmek üzere gönderilmiş olmamalıdır.
  • Makalede ismi bulunan tüm yazarların araştırmaya katkı sağladığından emin olunmalıdır. Akademik katkısı olmayan kişilerin ilave yazar olarak gösterilmesi veya katkı sırası gözetilmeksizin, unvan, yaş ve cinsiyet gibi bilimdışı ölçütlerle yazar sıralaması yapılması bilim etiğine aykırıdır.
  • Dergiye makale gönderen yazarların derginin yayım ve yazım ilkelerini okuduğu ve kabul ettiği varsayılır ve yazarlar bu ilkelerde kendinden beklenenleri taahhüt etmiş sayılmaktadır.
  • Atıflar ve kaynakça gösterimi eksiksiz olmalıdır. Yazılar İSNAD-2 atıf sistemi ve Dergiabant yazım kuralları dikkate alınarak hazırlanmış olmalıdır.
  • Yazarlar, Yükseköğretim Kurulu’nca da belirtilen Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ni dikkate almalıdır.
  • Sorumlu yazarın (tüm yazarlar adına) araştırmada bilimsel sahtecilik ve etik ihlalinde bulunulmadağına dair beyanlarının yer aldığı "Dergiabant Telif Hakkı Devir Formu"nu imzalayarak dergi web sitesine ek dosya halinde yüklemesi gerekmektedir.

        Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi 4. Maddesine Göre Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
                
     a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek, 
     b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,              
     c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,         
     ç) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
     d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,     
     e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek,  aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
     f) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,    
     g) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,    
     h) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
     ı) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
     i) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,     
     j) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
     k) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
     l) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan  elde edilen verileri yayımlamak,    
     m) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
     n) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.    
     o) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
     ö) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
     p) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını      sağlamamak,        
     r) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak,  

         Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Olarak Değerlendirilemeyecek Haller
     Madde 5 - (1) Bir başkasının özgün üslup ve ifadesinin aynen kullanmamak şartıyla, anonim bilgilerin, bilim alanlarının temel bilgilerinin, matematik teoremleri ve ispatları gibi önermelerin       çalışmalarda kullanılması etik ihlal olarak değerlendirilemez.

2. Hakemlerin Etik Sorumlulukları

  • Hakemler dergide yayımlanacak makalenin akademik kalitesinin en temel tespit edicisi olduklarının bilinciyle davranmalı ve akademik kaliteyi arttırma sorumluluğuyla değerlendirme yapmalıdır.
  • Hakemler araştırmayla, yazarlarla ve/veya araştırma fon sağlayıcıları ile çıkar ilişkisi içerisinde olmamalıdır.
  • Hakemler, yalnızca uygun bir değerlendirmeyi yapmak için gereken uzmanlığa sahip oldukları, kör hakemlik gizliliğine riayet edebilecekleri ve makaleye dair detayları her şekilde gizli tutabilecekleri makalelerin hakemliğini kabul etmelidirler.
  • Makale inceleme süreci sonrasında da incelenen makaleye dair herhangi bir bilgi hiçbir şekilde başkalarıyla paylaşılmamalıdır.
  • Hakemler, yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik ölçütlere uygunluğunu değerlendirmelidir. Makalede ortaya konan düşüncelerin hakemin düşüncelerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir. Yazıların bilimsel sorumluluğu yazara aittir.
  • Hakem raporları objektif ve ölçülü olmalıdır. Hakaret içeren, küçümseyici ve itham edici ifadelerden kesinlikle kaçınılmalıdır.
  • Hakemler, değerlendirme raporlarında yüzeysel ve muğlak ifadelerden kaçınmalıdır. Sonucu olumsuz (ret) olan değerlendirmelerde sonucun dayandığı eksik ve kusurlu hususlar somut bir şekilde gösterilmelidir.
  • Hakemler, kendilerine tanınan süre içerisinde makaleleri değerlendirmelidir. Şayet değerlendirme yapmayacaklarsa, makul bir süre içerisinde dergiye bildirmelidirler.
  • Her sayının jenerik sayfasında "Sayı Hakemleri" liste halinde sunulur. Ayrıca talep etmeleri halinde hakemlerin e-mail adreslerine teşekkür yazısı gönderilir.


3. Editörlerin Etik Sorumlulukları

  • Editörler, dergi politikasında belirtilen ilgili alanlara katkı sağlayacak makaleleri değerlendirme sürecine kabul etmelidir.
  • Editörler, kabul veya ret edilen makaleler ile herhangi bir çıkar çatışması/ilişkisi içinde olmamalıdır.
  • Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluk ve yetkiye sahiptir.
  • Hakemlerin ve yazarların isimlerinin karşılıklı olarak gizli tutulması (kör hakemlik) editörlerin sorumluluğudur.
  • Yayınlanmak üzere gönderilen makalelerin intihal taramasının belirtilen kriterlere uygun birşekilde yapılması ve böylece akademik onursuzluğun önüne geçilmesi için editörler gerekli çabayı göstermelidir.
  • Dergiye gönderilen makalelerin ön inceleme, hakemlik, düzenleme ve yayımlama süreçlerinin vaktinde ve sağlıklı bir şekilde tamamlanması editörlerin görevidir.
  • Editörler dergiye makale kabul ederken akademik kaygı ve ölçütleri öncelemelidir.




Açık erişim politikasını benimseyen Dergiabant'ta yayımlanan yazılar için yazar ve çevirmenlere telif ücreti ödenmez.
Yazarlardan hakemlik, editörlük, mizanpaj vb. hizmetler için herhangi bir ücret talep edilmez.
Danışma, Yayın ve Editör kurulları ile hakemlere herhangi bir ücret ödenmez.